Zwarte Woud – De niet aflatende einderzucht bracht ons in de herfst van ’23 in het Zwarte Woud. ‘Unsere kleine Schwester‘ moest na een bruuske ontmoeting tussen een glazen tafelblad en haar dikke teen enkele weken verplichte rust nemen en zou voor de jaarlijkse traditie moeten passen. Uit het goed gevulde blik ‘wandelmaten’ trokken we één van onze favorieten en zo konden we alsnog als trio op stap.
Inhoud
Wandelen op de Schluchtensteig en Westweg in het Zwarte Woud
↔ 96.5 km ↑ 3009 m ↓ 3095 m
Dag I Blumberg – Rastplatz Dietfurt
↔ 20.9 km ↑ 507 m ↓ 538 m
Na een flink ontbijt nemen we de taxi van Schönau im Schwarzwald naar Blumberg. De jolige chauffeur praat honderduit terwijl hij scherper door de bochten scheurt als Max Verstappen. Voor we écht vertrekken doen we nog inkopen in de lokale supermarkt. Knakworsten, zachte broodjes, scherpe mosterd, zuurkool,… het verdwijnt allemaal geruisloos in het steeds voller wordende winkelmandje. Na nog een zwart kopje troost en een massieve koek zijn we klaar om onze vijfdaagse door het Zwarte Woud aan te vatten.
Met veel schwung lopen we onze eerste stappen en over van enthousiasme. De frisse herfstlucht prikkelt onze neusgaten en met veel goesting gaan we op stap op de Schluchtensteig.
Nog maar net het kerkdorpje uit stoten we al meteen op een fraaie waterval… als dit het voorproefje is op wat de Schluchtensteig in petto heeft is dat veelbelovend! Het stukje nadien tot aan de Wutachmühle is wat minder, hebben we te vroeg gejuicht?
Nee hoor, we volgen de oevers van de kabbelende Wutach door de gelijknamige ‘Schlucht’ (diepe, steile kloof) over mooie singletracks langs door het water uitgesneden karst massieven. Regelmatig passeren we lieflijke watervalletjes of bruggetjes die alles nog wat pittoresker maken.
Op zoek naar de perfecte bivakplaats
We zien in de Schurhammerhütte de perfecte bivakzone maar vinden het nog wat vroeg om al kamp op te slaan. Als we aan de kapel van Bol zijn kijken we nog eens op de kaart en denken de volmaakte bivakplaats toch gevonden te hebben. En inderdaad, enkele kilometers verder kunnen we aan de Rastplatz Dietfurt de tent en tarp opzetten op een klein plateau met picknick banken en vuurplaats. Ideaal!
Straffe verhalen, nog straffere drank, een knetterend kampvuur en een volle maan die gedeeltelijk verduisterd maken de koude avond naast de woelige Wutach compleet.
Dag II Rastplatz Dietfurt – Titisee
↔ 23.6 km ↑ 837 m ↓ 594 m
Als we wakker zijn lacht het in herfstkleuren badende woud ons tegemoet. Een feloranje vosje met witte pluimstaart kijkt ons van op een afstand even vragend aan en vervolgt dan schichtig zijn weg. Sterke koffie en granola met water en melkpoeder versterken de innerlijke mens, goed geluimd kunnen we op pad.
Na een paar kilometers komen we via de fotogenieke Märchenwasserfall aan de desolate Schattenmuhle, het pronte establishment is nog gesloten maar er loopt wel volk rond in de donkere eetzaal. We bonken op de massieve deur tot iemand komt open doen en vragen vriendelijk in koeter Duits om water.
De buitenbron staat droog en ongegeneerd vraagt de man, terwijl hij duim en wijsvinger tegeneen wrijft, wat we daar voor over hebben. Om te betalen voor kraanwater hebben we geen zin, een fles schnaps willen we wel van de wrek kopen.
Als we de rivier oversteken is het fluks klimmen naar het Rauberschlobe, veel meer dan wat massieve rotsen schiet er niet meer over van de burcht maar het uitzicht is er prachtig!
Iets verder laten we de mooie Schluchtensteig achter ons en nemen we een stuk zelf uitgestippelde route naar het romantische Titisee. Eerst moeten we nog stevig stijgen en wat later nemen we op een zonnige bank in het bos de tijd om te eten. De weeë geur van met worst, zuurkool en scherpe mosterd gevulde broodjes vult de woudlucht, genieten.
Cocktails in Titisee
Na een ferme afdaling komen we moe aan in het toeristische plaatsje aan het meer. Een stevige pint later nemen we intrek in een pensionnetje waar een warme douche en propere kleding wonderen doen. In geen tijd zitten we in de lokale ‘Stube’ voor ‘schnitzels mit pommes’ overgoten met het nodige gerstenat. Het is er zo warm dat het lijkt het of het bier voor onze neus verdampt en we onze varkenslap in een sauna aan het binnensteken zijn.
Eens buiten zijn we, ondanks de rijkelijke maaltijd, waarschijnlijk een kilo afgevallen en compleet gehydrateerd. Met de nodige flair stappen we een poepchic hotel binnen en zetten ons in felgroene trekbroek gecombineerd met fluo oranje t-shirt en sjoffele sandalen aan de met leer beklede toog. De gedimde cocktailbar is gevuld met dames en heren van stand en straalt grandeur uit. Ze kijken ons aan als Jani Kazaltzis op een carnaval fuif.
De avond glijdt voorbij terwijl aan de piano met live muziek de ene na de andere crooner op zachte toon de bar wordt ingestuurd. Na de nodige halve liters en cocktails is er iemand verstandig genoeg om een laatste rondje Negroni’s uit het hoofd van zijn twee kompanen te praten en verdwijnen we naar ons pension.
Dag III Titisee – Feldberg
↔ 20.8 km ↑ 862 m ↓ 382 m
Een nacht mannelijk gegrom en gesnurk later genieten we in het gasthuis van een heerlijk ontbijtbuffet met alles op en aan. We zijn helemaal klaar om vanaf hier de Westweg, de oudste wandelroute van Duitsland, op te pikken.
Behoorlijk stevig geladen met verse proviand gaan we op pad. Vlezige bloedworst, smeuïge kruidenkaas, een massief stuk brood, schnaps en genoeg water vullen de knapzak.
We passeren langs een skischans en voelen ons even Eddy the Eagle. In plaats van naar beneden te zweven door de ijle lucht stijgen we gezapig over brede karrensporen.
De Feldberg ligt voor ons uit maar lijkt voorlopig nog oneindig ver weg. Aan een prachtige boerderij staat een drank bar die wordt koel gehouden door het naburige stroompje. We drinken er een frisse ‘Bergwacht Schorle’, appelsap met koolzuur, en steunen zo de plaatselijke reddingsdiensten.
Alternatieve brandstof
Het Raimarthof wat verderop waar we iets wilden eten alvorens de steile klim aan te vangen is spijtig genoeg dicht, een reep Snickers moet als alternatieve brandstof dienen. Na een fotosessie, buik intrekken, aan de prachtige Feldsee beginnen we aan de klauterpartij. Het is puffen en zweten… hartslagen gaan in’t rood en pompen het bloed door pulserende slapen, op de aangezette gezichten staan dikke zweetdruppels.
Uiteindelijk komen we hijgend onderaan de golvende skipistes van de Seebuck. We kappen de rugzakken af en bestellen snel een stevige pint en flammkuchen belegd met Griekse kaas. Als we de warme gelagzaal terug moeten inruilen voor de dunne buitenlucht gevuld met wind en regen is het een beetje met lange tanden. We halen nog wat schnaps en vangen het laatste stuk naar de top van de Feldberg aan terwijl de neerslag in ons gezicht striemt.
Door de wind, door de regen,…
Boven genieten we van het magnifieke uitzicht, het weer staat ons echter niet toe lang stil te staan bij het weidse panorama . We dalen snel af en duiken iets onder de top de warme St. Wilhelmer Hutte binnen. Terwijl we een stevige schotel spätzle met kaas en gebakken ajuin verorberen dreunt het hemelwater ritmisch op de kleine raampjes. We kijken er niet echt naar uit om de tent op te zetten in dit onstuimige hondenweer.
Een man met vier jonge kinderen, die zich na gesuikerde choco’s en lolly’s gedragen als Duracell konijnen, fluistert ons toe dat er verderop een kapel is waar we misschien wel onderdak vinden.
Flink ingeduffeld trotseren we de weergoden en vinden inderdaad iets in het bos verscholen de Laurentius Bergkapelle. Het gebedshuisje zelf is gesloten maar heeft een ruim voorportaal. Matjes worden opgeblazen, slaapzakken gelucht en de schnaps boven getoverd. Terwijl de neerdalende mist de kapel omarmt en de regen op het portaaldak klettert zeveren we er op los als viswijven op een jaarmarkt… soms moet het leven niet meer zijn.
Dag IV Feldberg – Belchen
↔ 19.4 km ↑ 488 m ↓ 665 m
Na een rustige nacht smijten we de massieve bloedworst in een recht evenredige klomp gezouten boter waar Jeroen Meus fier op zou zijn. De krokante beuling met koffie smaakt heerlijk op het zware brood.
De regenkledij gaat aan, rugzakken verstoppen we onder het fluo zeiltje. Door de stortvloed wandelen we over de brede kam over wat een panorama wandeling zou zijn. Wij zien… niks.
Ook aan de langste ligbank ter wereld staan we niet te lang stil, terwijl een vergulde Jezus ons halfnaakt nakijkt, stappen we verder. Als we het bos uitkomen hebben we uitzicht op groene almen vol runderen vergezeld door het typische geluid van koebellen.
Het hotel waar we iets wilden eten is gesloten. Als we geld willen wisselen aan de receptie voor de automaat worden we buiten gekeken en krijgen de munten net niet toe geworpen. Tóll!
In een nabijgelegen houten hutje met automaten drinken we een pintje en koken water voor de zakken droogvoer. De regen kletst op het ranke dak en de wind beukt ongenadig op de deur. Na anderhalf uurtje schuilen komen er twee mannen met rugzak voorbij. Plots zien we een doemscenario voor ogen. Het schuilhutje dat we gezien hebben op de kaart waar we willen overnachten zou ineens wel eens ‘bezet’ kunnen zijn. Als de hazewind verdwijnt alles terug in de rugzakken en stormen we als jonge veulens de Belchen op. Een paar kilometers voor de top komen we aan de lege hut aan, chance want de regen is nog serieus aangezet.
Roodkapje
Met veel moeite krijgen we een vuur aan, de regen gaat stilaan liggen en we genieten van de donkere avond in het woud. Plots verschijnt van op het verduisterde pad zowaar Roodkapje…, het is te zeggen, een ontredderde Duitse man met een flapperend rood regenjasje die verdwaald is!
Met een troosteloze blik die angst en opluchting verraden kijkt hij ons vol ongeloof aan alsof hij de boze wolf zelf tegen het lijf loopt. We geven de arme stakker water en een schnaps en zetten hem op weg naar de verharde weg iets verder op.
Als hij die een paar kilometers gewoon volgt zou hij op zijn bestemming moeten aankomen. Hij bedankt ons hartelijk met en verdwijnt geruisloos terug in de gitzwarte nacht.
Dag V Belchen – Schönau im Schwarzwald
↔ 11.8 km ↑ 315 m ↓ 916 m
Een korte maar stevige dag ligt in het verschiet. Na een ontbijt met alles wat we nog uit de rugzak kunnen toveren beginnen we meteen aan de pittige klim richting de top van de Belchen. Het is puffen en we zijn nog niet opgewarmd maar na een dik uur stappen is er de apotheose van de vijfdaagse.
De Belchen geeft ons een 360 graden zicht op de Feldberg, Munsterdal en de majestueuze Alpen.
Terwijl de donzige wolken onder ons tussen de stompe bergtoppen schuiven dalen we af richting Schönau im Schwarzwald.
Bijna 1000 hoogtemeters verschil tussen de top van de Belchen en de auto plegen een aanslag op onze knie- en enkelgewrichten, we zigzaggen echter als behendige gemzen naar beneden op de steile paden.
Na een dikke 90 kilometers staan we tegen 11 uur ‘s ochtends terug aan de auto in Schönau. Een prachtige herfstwandeling in het Zwarte Woud kan weer worden afgevinkt van de (oneindige) bucketlist. Schön ist das leben.
Hike Zwarte Woud kaart
GPX vijfdaagse Zwarte Woud
Hike Zwarte Woud praktisch
Vervoer naar het Zwarte Woud
Auto
Wij reden zelf met de auto naar Schönau im Schwarzwald, gelegen op 600 km van Antwerpen. Van daaruit namen we na een verblijf in Parkhotel Sonne de volgende ochtend een taxi naar ons startpunt in het centrum van Blumberg (75 km). Dat koste ons 192 €, maar hadden we er voor over om in onze ogen de mooiste route te doen.
Het alternatief is openbaar vervoer maar reken dan wel meerdere uren en verschillende vervoersmiddelen om er te geraken. Het voordeel is dat het openbaar vervoer in het Zwarte Woud voor toeristen gratis is.
In het Zwarte Woud krijg je immers bij je overnachtingsadres de KONUS kaart. Hiermee kun je gratis in het openbaar vervoer in het hele Zwarte Woud.
Openbaar vervoer
Het is mogelijk om er met het openbaar vervoer te geraken maar je zal dan verschillende treinen en bussen moeten combineren. Reken toch een volledige dag om op je bestemming te geraken. Een ander vertrek- of aankomstpunt kan helpen.
Opmerking: Het Zwarte Woud is zeer groot en een ideale wandelbestemming. Er zijn dus mogelijkheden genoeg om wandelroutes uit te stippelen die makkelijker te bereiken zijn. Wij kozen deze route omdat we het mooiste stuk van zowel de Schluchtensteig en Westweg graag wilden combineren. De taxirit hadden we er graag voor over.
Overnachten
Het Zwarte Woud is in Duitsland één van de meest toeristische (wandel)bestemmingen. Er zijn dus meer dan genoeg mogelijkheden om er te overnachten. Wij hielden het op deze tocht vooral bij wildkamperen. In principe is wildkamperen niet toegelaten in het Zwarte Woud, behalve op een aantal specifiek hiervoor ingerichte bivakzones waarvoor men vooraf moet reserveren. Zie trekking-camps of trekking-Schwarzwald. Daarnaast zijn er vooral in de valleien, een aantal klassieke campings.
De ervaring leert ons dat als je in het herfstseizoen een lange afstand wandeling doet je dikwijls wel aangewezen bent op bivakkeren in het wild. De meeste campings zijn gesloten en er weinig voorzieningen zijn voor trekkers. Doe het zonder sporen na te laten en met respect voor de natuur. Her en der vind je prima onbemande hutten met vuurkorven en water.
Voor we vertrokken sliepen we in een hotel in Schönau im Schwarzwald . Op dag twee verbleven we in een gezellig en betaalbaar pension in Titisee.
Wil je de trip volledig doen met overnachtingen in hotels raad ik de volgende etappes aan:
- Blumberg – Schattenmuhle (op ±km 20)
- Schattenmuhle – Titisee (op ±km 39)
- Titisee – Feldberg (op ±km 55)
- Feldberg – Wieden (Belchen) (op ±km 70)
- Wieden/Belchen – Schönau im Schwarzwald (op ±km 90)
Bevoorrading
Regelmatig passeer je in dorpjes waar je je proviand terug kan bijvullen of gebruik kan maken van horeca gelegenheden. Titisee is de belangrijkste plaats waar je je kan bevoorraden. Er zijn wat kleinere toeristenwinkeltjes in de stad, de meeste supermarkten liggen een stukje van de route (± 2 km).
Ook op de Feldberg is er eetgelegenheid en achter de kabelliftjes een kleine supermarkt. Na de Feldberg is er een hut waar je kan eten die open is tot vijf uur.
Bewegwijzering
Zowel de Schluchtensteig als Westweg zijn, zoals we dat in Duitsland gewoon zijn, perfect bewegwijzerd. Verder kan je onze GPX al leidraad gebruiken wil je deze tocht wandelen.
Het eerste logo is dat van de Schluchtensteig, het rode is het teken van de Westweg. Onderweg staan er op zo goed als elke kruising met pijlen die de verschillende routes aangeven. Zo maak je perfect de verbinding tussen de twee paden door even door te steken. In Titisee sluit je dan aan op de Westweg
Topografische gidsen en kaarten Zwarte Woud
Cicerone heeft een prima gids van de Westweg (laatste drie dagen van deze tocht). Verder kan je bij de toeristische diensten documentatie aanvragen met folders en info van zowel de Westweg als Schluchtensteig. Of je kijkt eens in één van de overkoepelende infogidsen van het Zwarte Woud.
Weer in het Zwarte Woud de komende week
Zwarte Woud Weer deze weekFoto’s Zwarte Woud hike
Vragen en opmerkingen
heb je nog vragen of opmerkingen over deze tocht? Stel ze onderaan deze pagina. ↴
